Hoe je yogamat kiezen
Eerste vraag die je moet stellen: heb je eigenlijk wel een yogamat nodig?
Wel, neen en ja.
Heb je nu echt een yogamat nodig?
Neen:
Yoga wordt al duizenden jaren beoefend en dit meestal zonder de hulp van attributen.
Je kunt dus perfect aan yoga doen zonder een mat; zorg enkel voor een stabiele, goed onderhouden, natuurlijke ondergrond die ietwat slipvast is zoals bv. een vlak grasveldje, een propere plankenvloer...
Ja:
want er zijn wel enkele duidelijke voordelen aan het gebruik van een goede (!) yogamat*:
- Hygiëne - je vermijdt direct contact met de ondergrond
- Comfort: - verzacht (te) harde ondergronden
- Fysieke ondersteuning - helpt bij sommige asana's om de houding goed uit te voeren
- Spiritueel - je mat wordt onderdeel van het yoga ritueel
(*) Goedkope kunststofmatten zoals o.a. die gemaakt van pvc zijn absoluut af te raden.
De verleiding kan soms groot zijn bij dit type van mat, ze zijn spotgoedkoop en komen in vele flashy kleuren maar helaas, de chemische grondstoffen, en vooral phthalaten (de weekmakers in PVC) kennen een schadelijk productieproces, zijn biologisch niet-afbreekbaar & moeilijk recycleerbaar en bleven hun ganse levensduur giftige dampen uitwasemen. Niet geschikt voor beoefenen van yoga dus.
Voordelen van een goede yogamat
Hygiëne
Een belangrijk punt is toch wel hygiëne; niet alleen beschermt een mat je lichaam tegen al het groezelige dat je zoal op de grond kan vinden, het zorgt er ook voor dat jouw groezeligheden (denk maar aan zweet) de boel niet verpesten voor diegenen die na jou komen.
Een eigen yogamat geniet daarom de voorkeur boven een mat aangeboden door de studio (nota, er zijn studio's die consequent omgaan met hun materiaal en dus zeer hygiënisch werken) .
Ga je naar een (indoor)studio of oefen je yoga op een gemeenschappelijke plaats dan is een propere mat meebrengen toch wel een beleefde etiquette.
Comfort
Vast en zeker een punt van discussie is de vraag of enig comfort noodzakelijk dan wel overbodig is; voor ons is het een kwestie die iedereen individueel en voor zich zelf moet beantwoorden.
Neem liefst geen te dikke, schokabsorberende mat (cfr. die gebruikt wordt voor Pilates) omdat die het contact met de aarde verhindert en de correcte uitvoering van de asana's toch niet bijster bevordert.
Bepaalde materialen zijn vrijgeveriger dan anderen: katoen is stugger en harder dan bv. TPE, wollen matten zorgen voor een lekker contactgevoel...
Bij de overweging van hoe comfortabel een mat moet zijn, hou je best je motieven zuiver: het moet een stevige en functioneel op yoga gerichte mat blijven en geen slaapmatras.
Fysieke ondersteuning
Sommige asana's vormen een uitdaging; yoga is vooral een oefening om geest & lichaam in evenwicht te brengen en te houden, dus kiest je beter niet voor een bepaalde mat omdat je meent dat het de oefeningen 'eenvoudiger' zal maken.
Bij het goed uitvoeren van de asana's is een geestelijke balans soms belangrijker dan de grip die je handen en voeten hebben met de ondergrond. Echter, als je kan vertrouwen op een goede mat die je bij momenten een goede grip geeft, dan zul je deze houdingen ook beter uitvoeren. Het goed uitvoeren van de oefeningen is zeer zeker een stevig argument in voordeel van de yogamat.
Een bijkomend pluspunt is dat een mat als buffer kan dienen als je je evenwicht verliest en valt.
Spiritueel
Een krachtig argument om een eigen yogamat aan te schaffen, is dat je dan een voorwerp bezit dat een belangrijk deel gaat uitmaken van een toch wel mooi ritueel.
We staan er niet vaak bij stil maar mensen zijn gewoontedieren en het is voor ons noodzakelijk dat we bepaalde handelingen (rituelen) hebben in ons leven. Meestal doen we deze handelingen zonder er bij na te denken, bijna instinctief: je trekt eerst je linkersok aan dan pas de rechtse, 's ochtends start je steevast je dag met thee gedronken uit je favoriete kopje...
Mis je zo'n verdoken ritueel en de kans is groot dat je de rest van de dag ongemakkelijk rondloopt zonder dat je weet wat er nu mis is.
Omdat je yogamat steeds de basis is van je oefeningen, initieert het nemen van de mat de geest om met de mentale voorbereiding op yoga te beginnen; onbewust kom je al in de stemming voor de asana's.
Men zegt dat voorwerpen die frequent gebruikt worden in rituelen met de tijd het sacrale opnemen en dus op zich het ritueel gaan versterken.
Behandel je yogamat dus niet als een ordinair attribuut maar flaneer er ook niet mee. Door de mat met eerbied te behandelen, zal je niet alleen de asana's beter uitvoeren, je gaat de mat ook beter onderhouden en opbergen wat dan weer de levensduur van de mat aanzienlijk zal verlengen.
Waar op te letten bij de aankoop van je yogamat
Algemeen dient eender welke soort mat aan volgende punten te voldoen:
- Voldoende groot zijn om de asana's te kunnen uitoefenen
- De mat mag niet te sterk schuiven over de ondergrond; dit kan zelfs gevaarlijk zijn
- Zacht genoeg zijn om de hardheid van de vloer te verzachten maar toch nog stevige grip bieden
- Specifieke eigen behoeften zoals bv.:
- hoe frequent beoefen je yoga (hoe vaak wordt de mat op/afgerold en getransporteerd)
- welke vorm van yoga beoefen je (o.a. bij Bikram yoga worden de asana's gedaan in een tot 40°C verwarmde ruimte wat maakt dat je behoorlijk gaat transpireren)
- is de plaats waar je oefent goed onderhouden
- doe je yoga indoors of outdoors (belangrijk voor het onderhoud)...
Al deze zaken neem je in overweging tegenover de specificaties van de verschillende varianten.
Kies bij voorkeur voor:
- kwaliteit boven prijs, dit betaalt zichzelf gaandeweg altijd terug
- duurzaamheid, natuurlijke materialen of van hernieuwbare bronnen die goed recycleerbaar of biologische afbreekbaar zijn
Materiaalkeuze
Katoen (ecologisch geteeld)
Katoen is een goede keuze maar je moet er wel op letten dat je mat gemaakt is met ecologische geteelde katoen; reguliere katoen verbruikt namelijk gigantisch veel pesticide en herbicide en is dus alles behalve gezond voor uw lichaam, laat staan het milieu.
Katoenen matten zijn relatief dun en geven goed contact met de aarde; ze zijn stug, voelen een beetje ruw aan maar geven zo wel een goede grip ook al zijn je handen en voeten nat van zweet.
Zweet wordt goed geabsorbeerd wat dan weer maakt dat het onderhoud van een katoenen mat iets meer vraagt is.
Kijk bij aankoop na of ze in de wasmachine kunnen, dit is toch wel een noodzakelijk punt.
Goed onderhouden gaan ze bijzonder lang mee en op het einde van hun levensduur zijn ze goed recycleerbaar en biologisch afbreekbaar.
Leg je waarde op het spirituele aspect dan is een katoenen mat zeker het overwegen waard: ze zijn decoratief en kunnen bij voorbeeld ook dubbel dienst doen als matje voor een altaar.
Nadeel is dat deze matten durven schuiven op een gladde ondergrond (bv. parket).Wij voeren matten die een rubberen antisliplaag hebben of leveren een apart antislipmatje voor de mat.
Wol
Vroeger werd yoga ook wel eens beoefend op een dierenvel (hoogaangeprezen yogis gebruikte daarvoor soms ook een tijgervel); wollen yogamatten, natuurlijk gelooid schapenvacht of gemaakt van 100% puur schaapswol, benaderen het best deze sensatie.
Vooral beoefenaars van Kundalini yoga prefereren wel eens een wollen yoga mat omdat je zo een goed contact met de energie van de aarde behoudt.
Wol heeft diverse therapeutische eigenschappen, en vooral een hoog comfortgevoel doordat het de lichaamswarmte vasthoudt en tijdens de oefeningen de transpiratie afvoert.
Ze vragen wel een intenser onderhoud maar goed onderhouden gaan ze bijzonder lang mee en op het einde van hun levensduur goed recycleerbaar en biologisch afbreekbaar.
Naast yogamat kunnen ze ook perfect dienst doen als comfy mat om lekker op te lounchen of als baby matrasje voor het verschonen/wassen van de kleine spruit.
Natuurrubber (latex)
Rubber, afkomstig van de rubberboom, is een natuurproduct (let er wel op dat het weldegelijk gaat om natuurrubber en niet synthetisch rubber dat gemaakt wordt van petrochemische grondstoffen).
Natuurrubber is biologisch afbreekbaar maar dit neemt heel wat tijd in beslag; de mat is wel goed recycleerbaar.
Rubberen matten zijn zeer goed qua comfort, ze verzachten de ondergrond zonder aan grip in te boeten.
Het onderhoud is simpel: gewoon droogvegen na de les en af en toe met een sopje afwassen.
Een goede en zeer functionele mat met een lange levensduur maar met een lage decoratieve / spirituele waarde. Uitstekend voor sportieve yogabeoefenaars.
Natuurlijk rubber is niet geschikt voor mensen die allergisch zijn voor latex.
TPE (Thermal Plastic Elastomer)
Een relatieve nieuwkomer is TPE, een synthetisch materiaal dat relatief eco-vriendelijk is omwille van de goede recycleerbaarheid en lage energie voor de productie ervan.
Het is zeker voldoende hygiënisch omdat de gesloten cellenstructuur maakt dat dit materiaal geen zweet of andere partikeltjes (stof, vuil...) opneemt.
Het is dan ook zeer eenvoudig te onderhouden: droogvegen na de les en af en toe met een sopje reinigen.
Het verzacht de ondergrond maar geeft ook wel nog voldoende grip.
TPE is zeer geschikt voor de praktisch ingestelde yogabeoefenaar: het verdraagt veelvuldig gebruik goed en heeft, mits een goed onderhoud, een lange levensduur.
Een goede en zeer functionele mat maar met een lage decoratieve / spirituele waarde. Uitstekend voor sportieve yogabeoefenaars en voor mensen die allergisch zijn voor latex (natuurrubber).
Het is goed recycleerbaar of bruikbaar voor andere toepassingen (bv. als speelmat voor kinderen, kniemat voor karweitjes...).
Kurk
Hoe je mat te onderhouden
Goed onderhoud zorgt voor een langere en meer kwalitatieve levensduur van de mat.
Elke type van materiaal heeft haar eigen reinigingsinstructies; vraag raad bij je verkooppunt maar hier zijn alvast enkele algemene raadgevingen:
- Indien mogelijk rol je na de yogales de mat niet direct op maar laat het even luchten of ten minste veegt het oppervlak droog.
- Thuisgekomen na de les, leg je de mat bij voorkeur in openlucht open voor een grondige verluchting (draai de mat zodat beide kanten gelucht worden).
Dit is vooral nodig bij katoenen en wollen yogamatten. TPE en natuurlijke rubberen matten zijn hier wat gemakkelijker, je veeg er even met een vochtige doek over en klaar. - Katoenen en wollen matten zal je naast het regelmatig luchten ook af en toe moeten wassen (wasmachine).
- Heb je de ruimte ervoor, dan berg je matten onopgerold op.
- Een donkere opbergplaats is beter dan een zonnige kamer: katoen en wol kunnen van kleur verschieten, TPE en natuurlijk rubber kunnen vervormen als de temperatuur of UV straling te hoog oploopt.
Nuttige attributen voor yoga
Naast een goede yogamat zijn volgende items zeker het overwegen waard om aan te schaffen:
- Gepaste kleding
Ruimzittende, comfortabel kleding van biologisch materiaal. - Yogablokken, -bolster, en -riemen
Als asana's meer lenigheid vragen dan wat je aankan, dan zijn yogablokken, bolsters en -riemen zeker nuttig.
Het stelt je in staat om de oefening toch goed uit te voeren ondanks je beperktheid. Door regelmatig met deze attributen te oefenen wordt je lichaam leniger en krachtiger. - Yogadekens
Deze hebben een veelvoud van praktische toepassingen: een impromptu mat, om op of onder je yogamat te leggen (als deze bv. te veel mocht schuiven), als omslag na het oefenen om je warm te houden...
Met vragen over dit onderwerp kun je steeds terecht op info@midgaardshop.be